ضبط صوتی به نام حافظه
ضبط صوتی به نام حافظه
فهرست مطالب مقاله
«جیانی گولفرا»، ۱۴ ساله بود كه برای نخستین بار از حافظه دیگران شگفت زده شد.
او با دوستان دوران سه سالگی اش روبه رو شد، كسانی كه با هم مدت ها بازی می كردند.
اما هیچ كدام آنها، او را به یاد نمی آوردند.
شاید می خواستند او را دست بیندازند. پسر نوجوان همه چیز را به یاد داشت.
«جیانی» هیچ چیز را فراموش نمی كند.
او نام همه افراد و كتاب هایی را كه خوانده است و حتی عددهای بسیار بزرگ را پس از یك بار خواندن حفظ می كند،
فقط كافی است یك بار نگاهی به آنها بیندازد تا برای همیشه آن را به یاد داشته باشد.
امروز، «جیانی گولفرا» ۲۴ ساله است و به دلیل قدرت حافظه شگفت انگیزش، همه در ایتالیا او را می شناسند.
مدت ها پزشكان او را آزمایش كردند تا بفهمند چرا دستگاه حافظه او درست مثل یك كامپیوتر است.
حافظه اغلب آدم ها، بیشتر شبیه ضبط صوت است.
چرا كه بعضی چیزها را كه دوست دارد، حفظ می كند ولی بعضی چیزها را حفظ نمی كند.
چگونه مغز ما اشیا و چیزها را به خاطر می سپارد؟
دانشمندان دریافته اند كه فرآیند به خاطر سپردن، در چند مرحله است.
چیزهای تازه ای كه چشم می بیند یا گوش می شنود، بلافاصله به قسمت «حافظه كوتاه مدت» فرستاده می شود.
اطلاعات ذخیره شده در این بخش، فقط برای چند ثانیه و یا حداكثر چند دقیقه نگهداری می شوند. اغلب همین زمان كوتاه هم برای ما كافی است.
مثلاً وقتی معلم چیزی می خواند و شاگردان باید بنویسند از حافظه كوتاه مدت خود استفاده می كنند تا گفته های معلم را به خاطر بسپرند.
فقط یك ثانیه به این عدد نگاه كنید ۳۹۱۸۱۳۶۵. حالا سعی كنید با چشم بسته آن را تكرار كنید. خیلی مشكل نیست. نه؟
كلمه ها و عددها پس از چند دقیقه از حافظه كوتاه مدت محو می شوند.
اما طبیعی است كه خیلی چیزها را ما باید برای زمان طولانی به خاطر بسپاریم.
مثلاً اسم هایمان را. تصورش را بكنید، اگر ما در چند دقیقه، نام دوستان و آشنایان و حتی خودمان را فراموش می كردیم، چه می شد؟
حافظه بلند مدت می تواند لغت ها، تصویرها، صداها و حتی آهنگ ها را برای سال های طولانی حفظ كند.
سیستم لیمبیك در وسط مغز ما، مثل یك نگهبان دقیق تمام چیزهای جدید را بررسی می كند؛
آیا مهم است؟ خوب یا بد است؟ فقط سرگرمی است یا اتفاقی ناخو شایند است؟
به این ترتیب خیلی از خبرها دور انداخته می شود.
اما رویدادهایی كه به ویژه احساس شما را برانگیخته است،حتماً به خاطر سپرده می شود.
مثلاً وقتی در مدرسه، دانش آموز دیگری با شما دعوا می كند ، تهدیدتان می كند و شما می ترسید، ترس از نظر مغز شما اتفاق مهمی است.
به همین دلیل حادثه با جزئیاتش برای مدت طولانی در حافظه شما حفظ می شود یا مثلاً نام دایناسورها خیلی سخت است.
اما دانش آموزان علاقه مند به این جانوران غول پیكر به راحتی نام هایی مثل «استوروگوساروس» یا «استئوتروپوتودوس» را حفظ می كنند.
اما اگر به چیزی علاقه نداشته باشیم مغز به سختی می تواند آن را حفظ كند.
حفظ عددها و رقم ها هم برای بسیاری از آدم ها مشكل است.
سیستم لیمبیك مغز ما خیلی دقیق كار می كند
و وقتی این عددها می خواهد وارد حافظه بلند مدت ما شود، جلو آنها را می گیرد: «تو نمی توانی وارد این بخش شوی!»
دانشمندان، هنوز دقیقاً نمی دانند كه حافظه بلند مدت ما چگونه كار می كند.
اما مشخص شده كه دستگاه لیمبیك، مطالب مربوط به حافظه طولانی مدت را در یك محل مشخص لایه خاكستری مغز ضبط نمی كند.
این بخش مغز ما بسیار باهوش و زیرك و درست شبیه یك جنگل انبوه است.
جنگل انبوهی كه از میلیاردها سلول عصبی تشكیل شده است.
به هر حال، هر خاطره و هر موضوعی كه مغز ما ثبت می كند، رد و اثری از خود بر روی سلول های مغز می گذارد.
مغز ما هم از روی این رد و نشانه ها، بعدها خاطره های مختلف را پیدا می كند
و به این ترتیب ما نام یا تصویری را به یاد می آوریم.
در نابغه هایی مثل «جیانی گولفرا» قدرت ردیابی مغز كامل است.
اغلب ما نمی توانیم همه آنچه را كه در مغزمان ثبت می شود، به یاد بیاوریم.
اما به خوبی مشخص شده كه با كمی تمرین می توان حافظه را تقویت كرد.
مثلاً خواندن، نوشتن، بحث و گفت وگو و بالاخره فكر كردن به موضوع ها ، تمرین خوبی است.
ورزش هم به خاطر افزایش سرعت جریان خون به مغز، برای حافظه خوب است.
پژوهش ها نشان داده كودكانی كه یك ساز موسیقی می نوازند، حافظه بهتری دارند.
بعضی كارها كه ذهن ما را فعال نمی كند مثل تلویزیون نگاه كردن، حافظه ما را ضعیف می كند.
یا بسیاری از بازی های كامپیوتری؛
در این نوع بازی ها، حافظه ما هر لحظه با صدها تصویر متفاوت و جذاب كامپیوتری بمباران می شود ، همه آنها را به ذهن مان می سپاریم.
اما وقتی با موضوع های مهمی مثل درس های مدرسه روبه رو می شویم،
چون به اندازه تصویرهای بازی های كامپیوتری برایمان جذاب نیستند، حوصله حفظ كردن آنها را نداریم.
