حافظه ، ضعف حافظه ، آلزایمر
حافظه ، ضعف حافظه ، آلزایمر
• تغییرات مرتبط با سن روی حافظه
• سایر علل حافظه
• مشکلات جدی دیگر در از دست دادن حافظه
• درمان دمانس
• چه اقداماتی می توانید انجام دهید.
در حالی که فراموشی خفیف می تواند یک بخش طبیعی از پیری باشد، می تواند نشانه ای از مشکلات جدی حافظه مانند اختلال خفیف شناختی، بیماری مغزی، زوال عقل، و یا حتی بیماری آلزایمر نیز باشد.
35 سال است که ماریا معلم است. زندگی خود را با آموزش دادن و تدریس پر می کند و احساس موفقیت میکند. اما اخیرا جزئیات را فراموش می کند و بیشتر و بیشتر آشفته می شود. در ابتدا، آنرا جدی نگرفت، اما مشکلات حافظه او بدتر شد. خانواده و دوستان نگران او بودند اما نمی دانند باید چه کار کنند. مدیران مدرسه در مورد عملکرد ماریا در کلاس درس نگران هستند. به او پیشنهاد کردند که به دکتر مراجعه کند. ماریا عصبانی و نا امید است، و نگرانست که این مشکل نشانه بیماری آلزایمر و یا فقط یک فراموشی ساده است که با افزایش سن بوجود می آید.
بسیاری از مردم از فراموشکار شدن نگران هستند. آنها فکر می کنند فراموشی اولین نشانه بیماری آلزایمر است. در طول چند سال گذشته، دانشمندان زیادی در مورد حافظه و برخی از انواع مشکلات جدی حافظه و اینکه چرا بعضی ازین مشکلات مهم و جدی بوده و بعضی دیگر نیستند، تحقیق کردند.
تغییرات مرتبط با سن در حافظه
فراموشی یک بخش طبیعی از پیری است. وقتی افراد مسن تر میشوند، در تمام قسمت های بدن از جمله مغز تغییراتی رخ می دهد. در نتیجه، برخی افراد ممکن است برای یادگیری چیزهای جدید به زمان طولانی تری نیاز داشته باشند. و ممکن است اطلاعات و یا اشیا مانند عینک خود را فراموش کنند. این معمولا نشانه ای از فراموشی خفیف میباشد نه مشکلات جدی حافظه.
همچنین متوجه شدند که افراد بزرگسال همانند افراد جوانتر در آزمون های حافظه و یادگیری های پیچیده عمل نمیکنند. همچنین دانشمندان دریافته اند، در صورت دادن زمان کافی به افراد مسن سالم ،آنها نیزمی توانند مانند افراد جوان در این آزمون عمل کنند. در واقع، با افزایش سن، افراد سالم هنوز مناطقی از مغزشان ،قادر به بهبود توانایی ذهنی مانند حفظ واژگان را دارد.
سایر علل از دست دادن حافظه
برخی از مشکلات حافظه مربوط به مسائل مرتبط با سلامتی است که ممکن است قابل درمان باشند. به عنوان مثال، عوارض جانبی داروها، کمبود ویتامین B12، اعتیاد به الکل مزمن، تومورها و عفونت در مغز، و یا لخته شدن خون در مغز می تواندباعث از دست دادن حافظه و یا احتمالا زوال عقل شود.( زوال عقل در زیر توضیح داده میشود.)
برخی از اختلالات تیروئید، کلیه، کبد و نیز می تواند به از دست دادن حافظه منجر شود. دکتر باید شرایط جدی پزشکی مانند این موارد را در اسرع وقت درمان کند.
مشکلات عاطفی مانند استرس، اضطراب، یا افسردگی نیز می تواند باعث شود یک فرد فراموشکارتر شود و ممکن است با زوال عقل اشتباه گرفته شود. به عنوان مثال، کسی که به تازگی بازنشسته شده و یا با مرگ همسر، فامیل یا دوستان مواجه شده است،ممکن است احساس غم، تنهایی، نگرانی، و یا بی حوصلگی کند. تلاش برای مقابله با این تغییرات در زندگی را برخی از مردم با فراموشکاری اشتباه میگیرند. گیجی و فراموشی ناشی از احساسات معمولا موقتی هستند و با گذشت زمان محو میشوند. مشکلات عاطفی را می توان با حمایت دوستان و خانواده کاهش داد، اما اگر این احساسات بمدت طولانی ادامه پیدا کنند،باید از یک دکتر یا مشاور کمک گرفت. درمان ممکن است شامل مشاوره، دارو، یا هر دو بشود.
مشکلات جدی حافظه
در برخی از افراد مسن، مشکلات حافظه نشانه ای از یک مشکل جدی مانند اختلال خفیف شناختی یا زوال عقل است. افرادی که در مورد مشکلات حافظه نگران هستند باید به دکتر مراجعه کنند. دکتر ممکن است برایشان بررسی و ارزیابی کامل سلامت جسمی و روانی برای تشخیص درست را تجویز کند.. اغلب، این ارزیابی توسط یک متخصص مغز و اعصاب، پزشکی که متخصص در مسائل مربوط به مغز و سیستم عصبی مرکزی است، انجام میشود.
یک معاینه کامل پزشکی برای تشخیص از دست دادن حافظه باید شامل بررسی سابقه پزشکی فرد از جمله داروها، رژیم غذایی، مشکلات پزشکی گذشته، و سلامت عمومی بشود. تشخیص صحیح علاوه بر صحبت کردن با بیمار بستگی به جزئیات دقیق نیز دارد.
دکتر ممکن است از یکی از اعضای خانواده، پرستار، و یا دوستان نزدیک برای گرفتن اطلاعات سوال بپرسد.
آزمایش خون و ادرار نیز به دکتر در پیدا کردن علت مشکلات حافظه یا زوال عقل کمک میکند. همچنین ممکن است دکتر آزمایشاتی که برای از دست دادن حافظه لازم هستند را تجویز کند.مانند : انجام و تست حل مسئله و توانایی های زبانی فرد. توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) اسکن مغزی ممکن است در شناسایی و رفع برخی از علل مشکلات حافظه کمک کند.
اختلال خفیف شناختی فراموشی (MCI). برخی از افراد دارای مشکلات حافظه مبتلا به بیماری ای به نام اختلال خفیف شناختی amnestic، یا MCI هستند. افراد مبتلا به این بیماری مشکلات حافظه بیشتری در مقایسه با افراد همسن خود دارند ، اما نشانه های شدید مثل کسانی که بیماری آلزایمر دارند،ندارند. آنها قادر به انجام فعالیتهای عادی روزانه خود میباشند.
نشانه هایی از MCI در اغلب موارد شامل گم کردن اشیا، فراموش کردن رویدادهای مهم و قرار ملاقات ها، و مشکل ادای کلمات مورد نظر میشود. خانواده و دوستان ممکن است متوجه لغزش حافظه فرد شوند، و شخص MCI ممکن است در مورد از دست دادن حافظه خود نگران باشد. این نگرانی ممکن است فرد را بی درنگ نزد دکتر برای تشخیص ببرد.
محققان دریافته اند که افراد مبتلا به MCI در مقایسه با کسانی که این بیماری را ندارند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر در یک بازه زمانی خاص هستند. با این حال، همه کسانی که MCI دارند،آلزایمر نمیگیرند.
در حال حاضر، مطالعات انجام شده مشخص نکرده است که چرا برخی از افراد مبتلا به MCI،بیشتر دچار آلزایمر میشوند اما دیگران خیر. در حال حاضر هیچ درمان استانداردی برای MCI وجود ندارد. معمولا، دکتر بطور منظم فرد مبتلا به MCI را برای شناسایی هر گونه تغییر در مهارتهای حافظه و تفکر در طول زمان تحت نظر دارد. هیچ داروی مورد تاییدی برای استفاده بیماران مبتلا به MCI وجود ندارد.
زوال عقل. زوال عقل از دست دادن تفکر، حافظه، و مهارت های استدلال و یادگیری است به طور جدی توانایی فرد در انجام فعالیت های روزانه را تحت تاثیر قرار میدهد.
افراد مبتلا به زوال عقل توانایی های ذهنی خود را در درجات و علائم مختلفی از دست میدهند. این علائم عبارتند از:
• ناتوانی در به یادآوردن چیزها و وقایع
• پرسیدن چندباره یک سوال یا تکرار مکرر یک داستان
• گم شدن در مکان های آشنا
• ناتوانی در به دنبال جهت
• گیج شدن و اشتباه گرفتن زمان، مردم و مکان ها
• بی توجهی به مواظبت از خود، بهداشت و تغذیه
دو مورد از شایعترین انواع زوال عقل در افراد مسن ، بیماری آلزایمر و دمانس عروقی میباشد. این نوع از زوال عقل می تواند در حال حاضر این دو نوع بیماری غیر قابل درمان هستند.
در بیماری آلزایمر، تغییر در سلول های عصبی بخش های خاصی از مغز منجر به مرگ تعداد زیادی از سلولها میشود. علائم بیماری آلزایمر به آرامی شروع و به طور پیوسته با گسترش یافتن آسیب به سلول های عصبی در سراسر مغز بدتر میشود. با گذشت زمان، فراموشی منجر به مشکلات جدی تری در رابطه با تفکر، قضاوت، شناختن خانواده و دوستان، و توانایی انجام فعالیت های روزانه مانند رانندگی با ماشین یا پول شمردن میشود. در نهایت، فرد به مراقبت کامل نیاز دارد.
در دمانس عروقی، سکته مغزی رخ میدهد و یا در عرضه خون به مغز اختلال ایحاد شده و منجر به مرگ بافتی از مغز میشود. علائم دمانس عروقی می تواند متفاوت باشد اما معمولا به طور ناگهانی شروع میشود، و بسته به جایی که در مغز سکته مغزی رخ داده ، شدت آن متفاوت است. حافظه، زبان، استدلال و هماهنگی فرد ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد و مختل شود. خلق و خو و تغییرات شخصیتی نیز شایع است.
درمان آسیبی که در اثر سکته مغزی ایجاد می شود،امکان پذیر نیست.بنابراین بسیار مهم است که مراقبت های پزشکی لازم برای کسی که نشانه های سکته مغزی را دارد،انجام دهیم. همچنین مهم است که اقدامات لازم برای جلوگیری از سکته های مغزی دوباره، که باعث بدتر شدن نشانه های زوال عروقی میشود را انجام دهیم. برخی از افراد هر دو بیماری آلزایمر و زوال عقل عروقی را میگیرند.
حافظه تان را هوشیار نگه دارید.
افرادی که دچار فراموشی خفیف هستند، می توانند از تکنیک های متعددی که میتواند به سالم ماندن و حفظ حافظه و مهارت های ذهنی کمک کند، استفاده کنید. در اینجا چند تکنیک آمده است که می تواند به شما کمک کند:
• وظایف و برنامه های خود را در لیستی بنویسید. و از ابزارهای کمک به حافظه مانند یادداشت ها و تقویم ها استفاده کنید. برخی از افراد هنگامیکه بین مسائل و چیزهای معنی دار دیگر مانند یک نام آشنا، آهنگ، کتاب، و یا نمایش تلویزیونی ارتباط برقرار میکنند،بهتر آن چیزها در خاطرشان می ماند.
• سرگرمی و تفریح داشته باشید و خود را در فعالیت هایی که می تواند به ذهن و بدن شما کمک کند،شرکت کنید.
• فعالیت فیزیکی داشته باشید و ورزش کنید. مطالعات متعدد نشان داده است که ورزش هایی (مانند پیاده روی) با عملکرد بهتر مغز مرتبط هستند. اگر چه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا با اطمینان بگوید که آیا ورزش می تواند به حفظ عملکرد مغز و یا جلوگیری از تاخیر و یا نشانه های بیماری آلزایمر کمک کند یا خیر.
• مصرف الکل را محدود کنید. اگرچه برخی از مطالعات نشان می دهد که استفاده از الکل در حد متوسط دارای خواص سلامتی و مفیدی است، اما نوشیدن به مقدار زیاد و سنگین و یا برای خوش گذرانی در طول زمان می تواند باعث از دست دادن حافظه و آسیب دائمی مغز شود.
• فعالیت هایی مانند ورزش و یا سرگرمی برای از بین بردن احساس استرس، اضطراب، یا افسردگی پیدا کنید. اگر این احساسات برای مدتی طولانی ادامه پیدا کرد، با دکتر خود صحبت کنید.
درمان فرد مبتلا به زوال عقل
فرد مبتلا به زوال عقل باید تحت مراقبت دکتر باشد. دکتر میتواند متخصص مغز و اعصاب، دکتر خانواده، داخلی، متخصص امراض دوران پیری، و یا روانپزشک باشد. او می تواند مشکلات جسمی و رفتاری بیمار (مانند پرخاشگری، اضطراب، و یا سرگردانی) وی را درمان کرده و به پرسش های بسیاری که شخص و یا خانواده ممکن است داشته باشند،پاسخ دهد.
افراد مبتلا به زوال عقل ناشی از بیماری آلزایمر ممکن است با دارو درمان شوند. چهار دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان بیماری آلزایمر تایید شده است. این داروها شامل (Aricept®)، ریواسیتگمین (Exelon®)، و گالانتامین (Razadyne®) برای درمان آلزایمر خفیف تا متوسط استفاده می شود. (دونپزیل در درمان آلزایمر شدید تایید شده است). همچنین ممانتین (Namenda®) برای درمان بیماری آلزایمر متوسط تا شدید استفاده می شود.
این داروها به حفظ تفکر، حافظه، و مهارت های صحبت کردن کمک میکند و ممکن است مشکلات خاص رفتاری را برای چند ماه تا چند سال در برخی از افراد کاهش دهد.
با این حال، این داروها پیشرفت بیماری آلزایمر را متوقف نمی کنند. مطالعاتی در حال انجام بررسی روی داروها به منظور کاهش سرعت زوال شناختی و برای جلوگیری از توسعه بیماری آلزایمر هستند. افراد مبتلا به دمانس عروقی باید برای جلوگیری از سکته مغزی بیشتر مراقب باشند. این مراحل شامل کنترل فشار خون بالا ، نظارت و درمان کلسترول خون بالا و دیابت، سیگار نکشیدن است.
مطالعات در حال بررسی برای توسعه داروهای کاهش شدت حافظه و مشکلات تفکر که ناشی از دمانس عروقی است،هستند. مطالعات دیگر نیز به دنبال اثرات داروهای تسکین دهنده علایم خاصی از این نوع زوال عقل است. اعضای خانواده و دوستان می توانند به افراد در مراحل اولیه زوال عقل با تشویق آنها به انحام دادن فعالیت های روزانه شان، فعالیت های فیزیکی، و ادامه تماسهای اجتماعی شان،کمک کنند. افراد مبتلا به زوال عقل باید هر روز در مورد جزئیات زندگی خود، مانند ساعت، جایی که آنها زندگی می کنند، و آنچه که در خانه و یا در جهان اتفاق می افتد،آگاه باشند.
وسایل تقویت حافظه نیز ممکن است کمک کند. برخی از خانواده ها یک تقویم بزرگ، یک لیست از برنامه های روزانه، یادداشت ها و اقدامات ایمنی ساده، و چگونگی استفاده از آیتم های خانگی مشترک را نوشته و استفاده میکنند. آنچه می توان انجام داد.
اگر شما نگران هستید که شما یا کسی که می شناسید ،مشکلات جدی حافظه دارد، با دکتر خود صحبت کنید. او ممکن است قادر به تشخیص مشکل شما باشد و یا شما را به یک متخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک سالمندان ارجاع دهد. متخصصان مراقبت های بهداشتی که در آلزایمر تخصص دارند، می توانند راه هایی برای مدیریت مشکل و یا پیشنهاد درمان یا خدماتی که ممکن است به شما کمک کنند را توصیه کند. اطلاعات بیشتر در سازمان های ذکر شده در زیر آمده است.
افراد مبتلا به بیماری آلزایمر، MCI، و یا با سابقه خانوادگی از بیماری آلزایمر، و افراد سالم بدون مشکلات حافظه و هیچ سابقه خانوادگی از بیماری آلزایمر قادر به شرکت در آزمون های بالینی هستند. شرکت کردن در آزمایش های بالینی یک راه موثر برای کمک به مبارزه با بیماری آلزایمر است. برای پیدا کردن اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش های بالینی، با مراجع (ADEAR) مرکز تلفن رایگان 1-800-438-4380 در آموزش بیماری آلزایمر تماس گرفته و یا از وب سایت مرکز ADEAR بازدید نمایید. اطلاعات بیشتر در www.ClinicalTrials.gov در دسترس است.