اختلال پانيک چيست ؟
اختلال پانيک چيست ؟
فهرست مطالب مقاله
پانيک نوع اضطراب تشديد يافته و حمله هراس است .
حملات پانيک يک نوع پاسخ به شرايط استرس زا مي باشد.
اختلال پانيک چيست ؟
اختلال پانيک ( Panic disorder ) چيست ؟
اختلال پانيک عبارت است از وجود حملات غيرمنتظره و عود کننده پانيک ،
که لااقل به دنبال يکي از اين حملات علايمي نظير :
نگراني دائم از وقوع حمله اي ديگر ، نگراني از نتايج ضمني حمله يا عواقب آن ،
پيدايش تغيير چشمگيري در رفتار به دليل حملات مزبور به وجود مي آيد .
حملات پانيک يک نوع پاسخ به شرايط استرس زا مي باشد.
تفاوت آن با ديگر پاسخ هاي بدن نسبت به عوامل شروع کننده ي استرس تنها در شدت و علائم آن مي باشد.
حمله ي پانيک يک دوره ي احساس ترس شديد است که بطور موقت فعاليتهاي عادي فرد را مختل مي سازد.
شروع آن معمولاً ناگهاني و بدنبال يک عامل محيطي آزاردهنده يا دلهره آور است.
هر چند براي فرد اغلب احساس ترس و ناراحتي شديد را ايجاد مي کند،
مکانيزم آن در حقيقت يک واکنش تکاملي بدن است که به آن اصطلاحاً fight-or-flight response
(اين پاسخ يک پاسخ حاد به استرس خوانده مي شود که توسط والتر کانون در سال 1929 توصيف گرديد.
بر اساس اين تئوري حيوانات در مقابله با خطرات يک سري شارژهاي الکتريکي از دستگاه
سمپاتيک خود صادر مي کنند که آنها را براي فرار يا مبارزه آماده مي سازد.
اين پاسخ بعدها به عنوان اولين مرحله ي نشانگان تطابق عمومي که پاسخهاي استرس در مهره داران را تنظيم مي کند، شناخته شد.)مي گويند.
نشانه ها شامل لرزش ، تنگي نفس ، تپش قلب ، درد سينه ، تعريق ، تهوع ، سرگيجه ،
احساس سبکي در سر و احساس خفگي مي باشد.
در هنگام حمله ي پانيک مقادير زيادي آدرنالين در خون ترشح مي شود.
بسياري از افراد که براي اولين بار دچار اين حملات مي گردند ،فکر مي کنند که دچار حمله ي قلبي شده ،
در حال از دست دادن عقل خود هستند و يا دارند مي ميرند.
بسياري مي گويند اين حملات دلهره آورترين وقايع زندگي آنها بوده است.
اگر اين حملات بصورت مکرر و غير منتظره اتفاق افتد بعنوان بيماري پانيک تلقي خواهد شد ،
ولي حملات پانيک در جريان ديگر بيماريهاي اضطرابي نيز اتفاق مي افتد.
بعنوان مثال کساني که دچار فوبيا (ترس از مکانهاي سربسته ، ارتفاع ، جاهاي پرازدحام و … )
هستند ، ممکن است حملات پانيک را با قرار گرفتن در شرايط اضطراب آور تجربه کنند.
بيماران دچار حملات پانيک بخوبي با داروهاي ضد اضطراب و ضد افسردگي درمان مي شوند.
مشخصه اصلي اختلال پانيک، وقوع خود به خود و غيره منتظره حملات پانيک است که شامل
حملات و دوره هاي مجزاي ترس شديد هستند.
فراواني بروز حملات از چند نوبت در روز تا صرفا تعداد انگشت شماري حمله در يک سال فرق مي کند.
نخستين حمله پانيک اغلب کاملاً خود به خود است.
اما گاه حمله هاي پانيک به دنبال آشفتگي، فعاليت بدني، فعاليت جنسي يا آسيب هيجاني متوسطي روي مي دهند.
وقتي حمله پانيک آغاز مي شود، علايمش در عرض ده دقيقه به سرعت تشديد مي شود.
علايم رواني عمده اين بيماري عبارتند از، ترس مفرط و احساس قريب الوقوع بودن مرگ و نابودي.
بيمار غالباً نمي تواند علت ترس خود را بيان کند.
ممکن است دچار اغتشاش شعور شود و در تمرکز اشکال پيدا کند.
برخي نشانه هاي جسمي حمله پانيک عبارت است از افزايش ضربان قلب، احساس تپش قلب، تنگي نفس و تعريق.
بيمار اغلب مي کوشد محلي را که در آن قرارگرفته است ترک کند تا از کسي کمک بگيرد.
حمله عموماً بيست دقيقه و ندرتاً بيش از يک ساعت طول مي کشد.
بيمار ممکن است در حين حمله دچار مسخ شخصيت (depersonalization)يا مسخ واقعيت (derealization) شود.
علايم حمله پانيک ممکن است سريع يا به تدريج برطرف شود.
گاه بيمار در فاصله حملات از ترس اينکه حمله ديگري به سراغش بيايد، دچار اضطراب انتظار مي گردد.
نگراني جسمي از مرگ به دليل مشکل قلبي يا تنفسي ممکن است کانون اصلي توجه بيمار در حين حلمه پانيک باشد.
گاه بيمار فکر مي کند تپش قلب و درد قفسه سينه اش نشانه آن است که دارد مي ميرد.
حدود 20% از بيماران در حين حمله دچار حلمه هاي افتش (سنکوپ) مي شوند.
اين بيماران افراد جوان 20 تا 30 ساله هستند که به بخش فوريت ها مراجعه مي کنند و با اينکه از نظر جسمي سالم اند،
اصرار مي کنند که دچار حمله قلبي شده اند و دارند مي ميرند.
اختلال پانيک اغلب با آگورافوبيا (گذرهراسي) همراه است.
در آگورافوبيا، بيمار از هر موقعيتي که در آن دست يابي به کمک مشکل باشد، سرسختانه اجتناب مي کند.
آنها دوست دارند در اماکني مثل خيابان هاي شلوغ، مغازه هاي پرازدحام،
فضاهاي سربسته (مانند زيرپل و آسانسور) و وسايل نقليه در بسته (مانند مترو، اتوبوس يا هواپيما)
يکي از دوستان يا اعضاي خانواده همراهيشان کنند.
حمله پانيک دوره اي از ترس يا ناراحتي شديد است که ابتدا و انتهاي مشخصي دارد و
طي آن حداقل 4 تا از علائم ذيل به طور ناگهاني پيدا مي شود و در عرض 10 دقيقه به حداکثر شدت خود مي رسد .
اين علائم عبارتند از :
تپش قلب ، تعريق ، احساس لرزيدن ، احساس کوتاه شدن تنفس ، احساس خفه شدن ،
احساس ناراحتي يا درد در قفسه سينه ، تهوع يا ناراحتي شکمي ، احساس سرگيجه ،
تلوتلو خوردن ، منگي يا ضعف ، واقعيت زدودگي يا شخصيت باختگي ،
ترس از دست دادن تسلط بر خود ، ترس از مردن ، پارستزي ( احساس کرختي يا سوزن سوزن شدن ) .
اين بيماران اغلب نمي توانند علت ترس خود را بيان کنند .
حمله پانيک 30 – 20 دقيقه و به ندرت بيش از يک ساعت به طول مي انجامد .
علائم ممکن است به سرعت يا به تدريج برطرف شود .
علائم جسمي :
لرزش –
پرش عضلاني و احساس لرز کمر درد سردرد تنش و گرفتگي عضلاني تنگي نفس يا تندتند
نفس کشيدن خستگي پذيري بيقراري و واکنش از جا پريدن سرخ شدگي يا رنگ پريدگي
تعريق دست و پاهاي سرد اسهال خشکي دهان تکرر ادرار گزگز دست و پا اشکال در بلع
نشانه هاي روانشناختي :
احساس وحشت و سراسيمگي اشکال در تمرکز گوش به زنگي بي خوابي کاهش
ميل جنسي احساس گير کردن لقمه در گلو حملات پانيک يک نوع پاسخ به شرايط استرس زا مي باشد.
تفاوت آن با ديگر پاسخ هاي بدن نسبت به عوامل شروع کننده ي استرس تنها در شدت و علائم آن مي باشد.
حمله ي پانيک يک دوره ي احساس ترس شديد است که بطور موقت فعاليت هاي عادي فرد را مختل مي سازد.
شروع آن معمولاً ناگهاني و بدنبال يک عامل محيطي آزاردهنده يا دلهره آور است.
نشانه ها شامل لرزش ، تنگي نفس ، تپش قلب ، درد سينه ، تعريق ، تهوع ، سرگيجه ، احساس سبکي در سر و احساس خفگي مي باشد.
در هنگام حمله ي پانيک مقادير زيادي آدرنالين در خون ترشح مي شود.
بسياري از افراد که براي اولين بار دچار اين حملات مي گردند ،فکر مي کنند که دچار حمله ي قلبي شده ،
در حال از دست دادن عقل خود هستند و يا دارند مي ميرند.
مبتلايان مي گويند اين حملات دلهره آورترين وقايع زندگي آنها بوده است.
اگر اين حملات بصورت مکرر و غير منتظره اتفاق افتد بعنوان بيماري پانيک تلقي خواهد شد ،
ولي حملات پانيک در جريان ديگر بيماريهاي اضطرابي نيز اتفاق مي افتد.
بعنوان مثال کساني که دچار فوبيا(ترس از مکانهاي سربسته ، ارتفاع ، جاهاي پرازدحام و … ) هستند ،
ممکن است حملات پانيک را با قرار گرفتن در شرايط اضطراب آور تجربه کنند.
مشخصه اصلي اختلال پانيك، وقوع خود به خود و غيره منتظره حملات پانيك است
كه شامل حملات و دوره هاي مجزاي ترس شديد هستند.
فراواني بروز حملات از چند نوبت در روز تا صرفا تعداد انگشت شماري حمله در يك سال فرق مي كند.
نخستين حمله پانيك اغلب كاملاً خود به خود است.
اما گاه حمله هاي پانيك به دنبال آشفتگي، فعاليت بدني، فعاليت جنسي يا آسيب هيجاني متوسطي روي مي دهند.
وقتي حمله پانيك آغاز مي شود، علايمش در عرض ده دقيقه به سرعت تشديد مي شود.
علايم رواني عمده اين بيماري عبارتند از، ترس مفرط و احساس قريب الوقوع بودن مرگ و نابودي. بيمار غالباً نمي تواند علت ترس خود را بيان كند.
ممكن است دچار اغتشاش شعور شود و در تمركز اشكال پيدا كند.
برخي نشانه هاي جسمي حمله پانيك عبارت است از افزايش ضربان قلب، احساس تپش قلب، تنگي نفس و تعريق.
بيمار اغلب مي كوشد محلي را كه در آن قرارگرفته است ترك كند تا از كسي كمك بگيرد.
حمله عموماً بيست دقيقه و ندرتاً بيش از يك ساعت طول مي كشد.
بيمار ممكن است در حين حمله دچار مسخ شخصيت (depersonalization)يا مسخ واقعيت (derealization) شود.
علايم حمله پانيك ممكن است سريع يا به تدريج برطرف شود.
گاه بيمار در فاصله حملات از ترس اينكه حمله ديگري به سراغش بيايد، دچار اضطراب انتظار مي گردد.
نگراني جسمي از مرگ به دليل مشكل قلبي يا تنفسي ممكن است كانون اصلي توجه بيمار در حين حلمه پانيك باشد.
گاه بيمار فكر مي كند تپش قلب و درد قفسه سينه اش نشانه آن است كه دارد مي ميرد.
حدود 20% از بيماران در حين حمله دچار حلمه هاي سنكوپ مي شوند.
اين بيماران افراد جوان 20 تا 30 ساله هستند كه به بخش اورزانس مراجعه مي كنند و
با اينكه از نظر جسمي سالم اند، اصرار مي كنند كه دچار حمله قلبي شده اند و دارند مي ميرند.
اختلال پانيك اغلب با آگورافوبيا (گذرهراسي) همراه است.
در آگورافوبيا، بيمار از هر موقعيتي كه در آن دست يابي به كمك مشكل باشد، سرسختانه اجتناب مي كند.
آنها دوست دارند در اماكني مثل خيابان هاي شلوغ، مغازه هاي پرازدحام، فضاهاي سربسته (مانند زيرپل و آسانسور) و
وسايل نقليه در بسته (مانند مترو، اتوبوس يا هواپيما) يكي از دوستان يا اعضاي خانواده همراهيشان كنند.
ميانگين سني تظاهر اين اختلال 25 سالگي است .
