خشم از دیدگاه روانشناسی

در این جا سه تعریف متفاوت از خشم ارائه شده است :

1- خشم یک عاطفه و نوعی هیجان و یک احساس کاملا درونی است که غالبا بر

اثر انتظار شخصی از رفتار دیگران به وجود می آید و پرخاشگری وسیله ی ابراز آن است .
2- خشم واکنشی است غریزی و احساسی د ربرابر تهدیدها و نومیدی ها از رسیدن به

اهداف و آرزوها . زمانی که کنترل از دست فرد رها شود و نتواند از آن به طور سازنده ای

استفاده کند یک نیروی مخرب است .
3- خشم پاسخ طبیعی و متداول انسان به ناکامی ها و بد رفتاری هاست .

خشمی که به صورت نادرست ابراز شود ،‌چنان به روابط اجتماعی افراد لطمه می زند که

ترسیم آن نیازمند طی شدن زمان و تلاش و کوشش بسیار است . روابط زن و شوهر

نیز از این قاعده مستثنی نیست بلکه توجه به نحوه ی ابراز خشم و عصبانیت به

همسر در روابط خانوادگی جایگاه ویژه ای دارد .

شباهت خشم و بنزین

خشم نیروست همان گونه که عشق نیروست می تواند بشکند ، ‌بکوبد ، ‌

بلرزاند ؛‌ مانند نیروهایی شیمیایی ،‌ نیروهای مکانیکی ،‌ انرژی نهفته در بنزین و ….
بشر در عرض سال ها آموخته ،برای ان که از مواد اطراف خود بهترین استفاده را ببرد ،

بهتر است نیروها را به کنترل و هدایت خود درآورد . اگر خشم را به بنزین تشبیه کنیم،

هر دو حاوی انرژی اند . می توان بنزین را در بیابان ریخت ، انرژی را هدر داد همانگونه که

می توان خشم را فریاد زد ، خشم را گریه کرد که در هر صورت نیروهایمان را بیهوده مصرف کرده ایم .

می توان بنزین بر روی خود ریخت و اتش زد و سوخت ، همانگونه که می توان خشم را

به شکل کلمات منفی در اورد و مانند شلاقی به سر خود فرود اورد و به خود گفت : لیاقت نداری…،بدبخت و…،

که در این صورت یا به بیماری روانی (افسردگی ، اضطراب ، وسواس و …) و یا به بیماری جسمی

(سردرد ،بیماری های گوارشی ، پوستی ، قلب و فشارخون ، سرطان و…) دچار خواهیم شد .

می توان بنزین را بر روی خانه و خانواده ، دوست و روابط خود ریخت و شعله ها را به هوا فرستاد،

همانگونه که می توان خشم را با مشت و لگد ، فحش و ناسزا ، سرزنش ، تحقیر و توهین و … ،

بر سر عزیزانمان بارید . در این صورت که قهر ، طلاق ، فرار ، خیانت و … رخ می دهد .

می توان بنزین را بر سر شهر ریخت و شهر را به اتش کشید ،

همان گونه که خشم را می توان در کوچه و خیابان بر سر مردم و رهگذران ریخت .

زیر پا گذاردن قانون و نظم ، تصادف ، دزدی و … و در نهایت در باتلاق اسیب های

اجتماعی غوطه ور شدن از اثار چنین خشمی است .

اما می توان بنزین را

در اتومبیل ریخت ، انرژی سوختی ان را به انرژی مکانیکی تبدیل کرد و به طرف مقصد به 

راه افتاد همانگونه که می توان خشم را کنترل کرد و ارام شد .
آثار مخرب خشم رها شده بر انسان : خشم نابجا و عدم کنترل ان ، زیان های فراوانی به

انسان وارد می کند که می توان این زیان ها را به 2 دسته تقسیم نمود :

الف) زیان های جسمی : خشم رها شده ، زودتر از انچه فکرش را می کنید و انتظارش دارید

به سلامتی شما اسیب می زند . در زیر به برخی از بیماری های جسمی که در اثر خشم

مداوم پدید می اید اشاره می شود : بالا رفتن فشار خون ، بالا رفتن قند خون ، زیاد شدن

تعداد ضربان های قلب ، اسیب دیدن کلیه ها ، دردهای دستگاه گوارش از جمله زخم معده ،

مشکل های پوستی ، کمر دردهای مزمن و ارتروز ، کاهش تمرکز حواس ، کاهش اعتماد به نفس ،

لکنت زبان ،برهم خورن ارامش در خواب ، سردردهای شدید مانند میگرن ، تسریع تنفس ،

سفت شدن عضلات ،کوتاه شدن عمر و … .
ب)زیان های روحی و معنوی : هر گاه دچار خشم و غضب نابجا شوید چه خشم خود را به ظهور برسانید

و چه ظاهر نسازید ، درهمان زمان یا حتی بعد ان ، در باطن و قلب شما تیرگی خاص ،

بی حالی ، بی ذوقی و بی رعفتی به ذکر و عبادت حس می شود . خشم نابجا باعث

کاهش درجات ایمان و ضعیف شدن رشته ای ارتباطی تان با خدای متعال شده و این

صفت ناپسند به شدت بر ایمان اثر می گذارد .