موسیقی درمانی یا موزیک تراپی چیست؟
موسیقی درمانی یا موزیک تراپی روشی در کنار علم پزشکی است که در آن افراد دوره دیده، موسیقی را به شیوه تخصصی به کار میبرند. برنامهها به گونهای طراحی شدهاند که به بیماران کمک کند در نبردهای جسمی، عاطفی، روحی، ذهنی و اجتماعی پیروز شوند.
حیطه کاربرد آن از بهبود بیماران سالمند در کلینیکها، تا کاهش استرس و دردهای زایمان را فرا میگیرد. موسیقی درمانی در جاهای بسیاری کاربرد دارد، مثل مدارس، مراکز بازپروری، بیمارستانها، کلینیکهای مخصوص بیماران صعبالعلاج، درمانگاهها، مکانهای عمومی و حتی در خانهها.
موسیقی درمانی یا موزیک تراپی چیست
فهرست مطالب مقاله
موسیقی درمانی عبارتست از:
✳️ موسیقی درمانی القاء آرامش روحی و روانی
✳️ موسیقی درمانی تسریع روند بهبود بیماریها
موسیقی درمانی بهبود عملکرد ذهنی و ایجاد سلامتی در روح و روان قدمت موسیقی درمانی تقریباً به قدمت تمدن بشری است.
فیلسوفهای یونان باستان همانند سرخپوستان آمریکای شمالی عقیده داشتند که موسیقی قادر به تسریع روند بهبود بیماریهای روحی و روانی در انسانهاست. در ایالات متحده آمریکا در طی سالهای جنگ جهانی دوم برای نخستین بار از موسیقی درمانی به عنوان یک درمان رسمی در بیمارستانهای نظامی این کشور استفاده شد تا به سربازانی که در جریان این جنگ دچار نقص عضو و ناتوانی شده بودند کمک شود.
برای نخستین بار طی دهه میلادی به موسیقی درمانگر ها مدارک رسمی اعطا شد و نیز انجمن موسیقی درمانی آمریکا (AMTA) تأسیس و بنیانگذاری شد. همچنین در یونان قدیم ارتباط نزدیکی بین موسیقی و شفا بخشی وجود داشت. این همبستگی به یکی از خدایان یونان «آپولو» شخصیت و شکل داده است.
آپولو هم خدای موسیقی و هم خدای طب بود. یونانیان معتقد بودند که امراض نتیجه عدم هارمونی در وجود فرد است و موسیقی با قدرت روحی و اخلاقی خود میتواند با برگرداندن هارمونی و نظم در بدن سلامتی را برای فرد مورد استفاده به ارمغان آورد.در دوران باستان ارتباط نزدیکی بین موسیقی و شفا وجود داشت.
در یونان باستان این همبستگی به یکی از خدایان یونان «آپولو» شخصیت و شکل داده است. آپولو هم خدای موسیقی و هم خدای طب بود. یونانیان معتقد بودند که امراض نتیجه عدم هارمونی در وجود فرد است و موسیقی با قدرت روحی و اخلاقی خود میتواند با برگرداندن هارمونی و نظم در بدن سلامتی را برای فرد مورد استفاده به ارمغان آورد.
تحقیقات در مورد تاثیر موسیقی درمانی یا موزیک تراپی بر فیزیولوژی بدن
پژوهش های انجام شده، نشان میدهد که غده تالاموس به عنوان مهمترین غده در مغز انسان محرک های صوتی را به وسیله سیستم های عصبی دریافت و در کنار حافظه و تخیل به آنها پاسخ میدهد. غده هیپوفیز نیز که از غده تالاموس فرمان دریافت میکند به محرکهای صوتی موزون پاسخ میدهد، موجب بروز ترشحاتی میشود که نتیجه آن آزاد سازی ماده آرام بخش به نام آندروفین خواهد بود.
با توجه اینکه مهمترین اثر ماده مزبور، تسکین درد در انسان است به سادگی میتوان به ارزش موسیقی درمانی که عملاً موجبات آزاد سازی ماده آندروفین که علاوه بر تسکین درد، موجبات انبساط و شادی را در انسان فراهم میسازد، پیبرد.
تحقیقاتی که توسط کولن در سال 1992 در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان «سنت جرج» لندن صورت گرفته، نشان میدهد که موسیقی به میزان قابل توجهی در تسکین و تقلیل وضعیت بحرانی بیماران که در بخش آی ـ سی ـ یو بستری بودهاند تاثیر داشته است زیرا ثابت شده است که سیستم اعصاب انسان به محرکهای موزیکال پاسخ مثبت میدهد.
فرایند موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
موسیقی درمانی یا موزیک تراپی یک فرآیند فعال است. در موسیقی درمانی، ما انتظار داریم که موسیقی ما را در برگرفته و در تمام وجودمان جریان پیدا کند.
یادتان باشد که از قوه تخیل مغز استفاده کنید.به خاطر داشته باشید: «انرژی در پی اندیشه میآید» هر جا که فکر باشد انرژی هم وجود دارد. برای بهتر گوش کردن به موسیقی دو مطلب را به خاطر بسپارید:
1. صدای موسیقی در حدی باشد که شما با آن راحت هستید.
2. خودتان را تسلیم موسیقی کنید.
کاربرد موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
در اینجا به کاربرد مواردی چند از موسیقی درمانی اشاره میشود:
کاربرد موسیقی درمانی برای کمک به افراد عقب مانده با حرکات ریتمیک موزیکال میتوان مهارت در هماهنگیهای حرکتی را بهبود بخشید، اشعار آوازهای مخصوص را میتوان نوشت که از طریق آن مراحل و روشهای مهارتهای خود یاری مثل لباس پوشیدن و مسواک زدن را یاد بگیرند و به خاطر بسپارند. موزیک تراپیست ها، برای اینکه برنامه های درمانی و روش های مؤثر برای در حال جریان ایجاد کنند، باید برنامه ریزی دقیقی را به کار گیرند.
جریان برنامه ریزی شامل چهار مرحله کلی است:
✳️ موسیقی درمانی یا موزیک تراپی تعریف مشکل درمانجو یا زمینه نیاز آن (سنجش)
✳️ موسیقی درمانی یا موزیک تراپی فراهم کردن هدفی برای درمانجو که به رفع مشکل یا نیاز او کمک کند.
✳️ موسیقی درمانی یا موزیک تراپی برنامه ریزی مناسب فعالیت های موزیکی
✳️ موسیقی درمانی یا موزیک تراپی تکمیل روش ها و فعالیت ها و ارزشیابی واکنش های درمانجو
مشاهدات و تجربیات اخیر نشان داده است که کاربرد موسیقی در درمان ناتوانی های یادگیری اشخاصی که آسیب های شنوایی دارند، اشخاصی که آسیب های بینایی یا آسیب های گفتاری دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربرد موسیقی درمانی در نارسائی های گفتاری:
افرادی که در ارتباط کلامی مشکل دارند با خواندن آوازها و سرودهای مخصوص میتوانند در شمرده تلفظ کرد ناصوات، گفتار مورد نیاز و مهارت در تشخیص لغات رشد و تمرین کنند. ریتم و صدای موسیقی همچنین می تواند تقویت جریان تکلم را در اختلالات گفتاری مانند لکنت زبان آسان سازد. از موسیقی برای اشخاص زبان پریش (آفازیک) به عنوان روش برای برقراری رابطه کلامی می توان استفاده کرد
تکنیک شناخته شده، درمان آوازی ملودیک (Melodic intonation Therepy ( M.I.T
این تکنیک، در اوایل دهه هفتاد میلادی به عنوان یک روش ترمیمی برای بخشی از مسائل گفتاری بزرگسالان زبان پریش به وجود آمده است. در این روش جملات کوتاه در نمونه های ساده آهنگین، با آواز خوانده می شود. به موازاتی که بیماران عبارات و جملات را یاد می گیرند، آهنگ ها کمرنگ تر و محو می شوند، این روش بر پایه این نظریه قرار گرفته که وقتی نیم کره سمت چپ، آسیب می بیند می توان به وسیله اغراق در آواز (ریتم، با تأکید بیان کردن و جملات ملودیک) با کمک نیم کره راست مغز، تکلم را کمک، تحریک و تسهیل کرد.
کاربرد موسیقی درمانی در درمان معلولیت های ارتوپدی:
بنابر نظر «رودنبرگ» (هزار و نهصد و هشتاد و دو) از موسیقی میتوان در چند منظور درمانی برای معلولین ارتوپدی استفاده کرد:
1. کاهش حواس پرتی
2. رهایی از تنش ها و حساسیت های شدید
3. تقویت تمرین های عضلانی
4. افزایش احساس ارزش شخصی
فعالیت های مختلف موسیقی درمانی می تواند جهت بهبود وضعیت مفاصل و ماهیچه ها و افزایش هماهنگی حرکات آنها کمک کرد. مثلا نواختن سازهای انتخاب شده با شیوه های مخصوص می تواند تحرک و استقامت مفاصل را افزایش دهد و با هماهنگی قسمت هایی از بدن را بهبود بخشد.مثلاً نواختن پیانو برای حرکت و خم کردن و کشش انگشت ها و از ریتم سازها برای افزایش دامنه حرکات و منبعی برای الگوهای حرکتی از نواختن ساز دهنی برای کنترل بهتر دست ها و هماهنگی آن با دهان و تقویت ظرفیت های حیاتی می توان استفاده کرد.
یکی دیگر از منافع یادگیری نواختن ساز برای معلولین، احساس کامیابی و رضایت است. نواختن ساز، احساس ارزش شخصی را افزایش میدهد و اگر به صورت گروهی نواخته شود، رشد اجتماعی شان تقویت خواهد شد.
کاربرد موسیقی درمانی در درمان سالمندان:
سالمندی معمولاً با درجاتی از زوال کارکرد جسمی و ذهنی همراه است. که این درجات در افراد مختلف متفاوت است. بیشتر افراد مسن خصوصاٌ آنهایی که در خانه های سالمندان زندگی میکنند، علائمی از اختلالات فکری و بدنی دارند. بسیاری از سالمندان مشکل پزشکی مانند بیماریهای قلبی، دیابت، سرطان و یا فشار خون دارند.
بهعلاوه عدهای نیز به دلایل عاطفی دچار افسردگی و تنهایی می شوند. موسیقی درمانی میتواند در زمینه تقویت کارکرد جسمی و روحی این افراد مؤثر واقع شود. به عنوان مثال موسیقی همراه با تمرینات و ورزش های روزانه، میتوان احساس دردی را که غالباً توأم با این ورزشهاست از ذهن دور ساخته و یا انگیزه و محرک لازم را برای شرکت در انجام این قبیل ورزشها و فعالیت های حرکتی فراهم کرد.
دست زدن نشاط انگیز و موسیقی ریتمیک میتواند ورم مفاصل انگشتان را صاف کند، اعتماد به نفس او را افزایش داده و انرژی مثبت را در اینگونه افراد تقویت کند. مهم است به خاطر بسپاریم که موسیقی مورد علاقه سالمندان مانند دیگر اقشار مردم دامنه وسیعی دارد. علاقه آنها متناسب با سنشان تغییر میکند. معمولاً افراد مسن به آهنگهای معروفی که در دوران جوانی حوالی سنین 18 تا 25 سالگی گوش میدادند، علاقه نشان میدهند.
منشأ موسیقی درمانی
در سراسر تاریخ، موسیقی دلیلی بر وجود و تأثیرپذیری احساسات انسانی بوده است. در انجیل آمده است که شاه سائول بهوسیله آوای چنگ داوود آرام شد و یونانیان باستان نیز، تأثیر شفابخش موسیقی را بهخوبی شناخته بودند. در بسیاری از فرهنگها موسیقی با سنتهایشان درآمیخته است.
موسیقی میتواند سبب تغییر روحیه شود؛ تأثیر محرک یا آرامبخشی داشته باشد و بر فرآیندهای فیزیولوژی، مانند ضربان قلب یا تنفس تأثیر بگذارد. در جنگ جهانی دوم از موسیقی برای درمان سربازان مجروح استفاده شد و این امر سرآغازی بود برای مطالعات و دورههای عملی استفاده از موسیقی در درمان.
اولین انجمن حرفهای موسیقی درمانگرها در سالهای ١٩٤٠ و ١٩٥٠. م ایالات متحده آمریکا تشکیل شد. انجمن ملی و انجمن موسیقیدرمانگرهای آمریکا، در سال ١٩٩٨. م با هم تلفیق شدند و انجمن موسیقی درمانگرهای آمریکا را تشکیل دادند.
مزایا و منافع موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
موسیقی، میتواند برای همه سودمند باشد، افزون بر اینکه میتوان آن را در درمان کسانی که بیماری و مشکلات جسمی، عاطفی یا اجتماعی دارند به کار برد، حتی افراد سالم نیز میتوانند از آن برای آرامش، کاهش استرس و بهبود روحیه، همراه تمرینهای ورزشی استفاده کنند.
موسیقی، هیچگونه عوارض سمی و زیانآوری ندارد.
موسیقی درمانگرها به بیماران خود کمک میکنند به شماری از هدفهایی که میتوان با موسیقی به آن دست یافت، برسند. از جمله آنها بهبود ارتباطات، رشد درجات ادبی و تحریک تواناییها. همچنین میتوان در رفتاردرمانی و کنترل درد، از موسیقی کمک گرفت.
تلفن تماس برای اطلاعات بیشتر با موسسه تجسم خلاق
02188302523
تلگرام و واتساپ
09011594943
تأثیرات جسمی موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
واکنش مغز در برابر موسیقی، تغییراتی را در بدن ایجاد میکند. آهنگ میتواند بدن را به سوی الگوی تنفسی آرامتر و عمیقتر هدایت کند که همین امر سبب آرام شدن جسم میشود و تأثیر آرامبخشی دارد.ضربان قلب و فشار خون در برابر نوع موسیقیای که شنیده میشود، واکنش نشان میدهند. بلند یا کوتاه بودن صدا، بر سرعت ضربان قلب و سرعت محرکی که عصب شنوایی را تحریک میکند، تأثیر میگذارد.
صداهای بلند و تند، سرعت ضربان قلب و فشار خون را بالا میبرند و صداهای آهسته، ملایم و منظمتر ضربان قلب و فشار خون را منظم میکند. موسیقی همچنین میتواند انبساط عضلانی را تسکین بدهد و تواناییها را بالا ببرد.
در کلینیکهای بازپروری، اغلب از موسیقی برای کمک به بازسازی الگوی مهارتهای جسمی استفاده میکنند. میزان اندروفین (تسکین دهنده طبیعی درد) با گوش دادن به موسیقی افزایش یافته، میزان هورمونهایی که باعث استرس میشوند، کاهش مییابد.
این تأثیرات شاید بتواند تا اندازهای علت تأثیر موسیقی در بهبود سیستم ایمنی را توضیح دهد. مطالعاتی که در سال ١٩٩٣. م در دانشگاه میشیگان انجام شد، نشان داد گوشدادن موسیقی حتی برای پانزده دقیقه، میتواند قسمت اول اینترلئوکین را افزایش دهد که نتیجه آن، افزایش مصونیت و ایمنی بدن است.
تأثیرات ذهنی موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
توجه به نوع و سبک صوت و صدا، موسیقی میتواند فرد را هوشیار کرده، یا به آرامش او کمک کند. به وسیله موسیقی میتوان، قدرت حافظه و یادگیری را افزایش داد و از این خاصیت در آموزش بچههای عقبمانده ذهنی، نتیجه خوبی گرفت. نتیجه سودمندتر موسیقی، بهبود توانایی تمرکز است، مطالعه در این زمینه نشان داد که دانشجویان کالج، مسائل ریاضی را بعد از گوش دادن به موسیقی کلاسیک، بهتر و راحتتر حل میکنند، و از آن اصطلاح «تأثیر موزارت» رایج شد.
تأثیرات عاطفی موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
توانایی موسیقی در تأثیر بر عواطف انسانی بهخوبی آشکار است. فیلمسازان از موسیقی بسیار استفاده میکنند. تنوع در نوع موسیقی ممکن است در آفرینش احساس آرامش، تنش، هیجان یا عشق استفاده شود. لالایی گفتن نیز قرنهاست که برای آرام کردن کودکان و نوزادان و خواباندن آنها مرسوم است. همچنین موسیقی میتواند برای بیان صریح احساسات و بدون استفاده از کلام بهکار برده شود که در بعضی موارد، وسیله درمانی مناسب و قابل استفادهای است.
هدفهای استفاده از موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
«موسیقی، به مثابه پل ارتباطی با بیمار است.» موسیقی درمانگرها دلیل بهکارگیری موسیقی را در موارد خاص درمان، چنین استدلال میکنند و برای کمک به روند بهبود بیماری از فعالیتها و تمرینهای ویژهای استفاده میکنند.
از جمله برای پیشرفت در ارتباطات خویشاوندی تحریک احساسات و کسب تواناییهای اجتماعی باشد. میتوان از شگردها، بهگونههای مختلفی استفاده کرد، مانند خواندن، گوشدادن، آهنگسازی، استفاده از آلات موسیقی، تحرک، تصویرسازی ذهنی و روشهای مقتضی دیگر. موارد دیگری مانند رقص، هنر و روانشناسی نیز مفید است. بیماران ممکن است بهعنوان نتیجه درمان، از تواناییهای موسیقی خود استفاده کنند، اما این امر دخالت چندانی ندارد. هدف اولیه، گسترش توانایی بیماران برای انجام وظایف است.
شگردهای موسیقی درمانی
آموزش نواختن یکی از آلات موسیقی از فعالیتهای بسیار عالی است که تواناییهای معلولان جسمی، آسیبدیدههای مغزی و… افزایش میدهد. موسیقی، با وجود هر یک از نقایص بالا، توانمندی فرد را بالا میبرد.
موسیقی، تمرینی است برای کنترل حرکتها و همکاری گروهی. همچنین گوش دادن به موسیقی احساس نیاز به اجتماعی بودن و ارتباط داشتن را بیشتر میکند. آواز خواندن باعث بهتر سخن گفتن، هماهنگی و کنترل تنفس میشود. بهیاد آوردن اشعار و آهنگها نیز تمرینی مناسب است برای افراد معلول و کسانی که دچار آسیبهای مغزی هستند.
یکی از راههایی که به بیمار کمک میکند بر احساسات منفی و ترس خود غلبه کند، آهنگسازی و موسیقی است. گوش دادن به موسیقی، برای افزایش دقت و بهیاد آوردن بهترین راه است. همچنین آن ممکن است به بیمار کمک کند خاطرات و احساساتی که نیاز به یادآوری آنهاست به یادآورد و درباره آنها صحبت کند.
آواز خواندن و مشاوره کردن، روش یکسانی است که برای بعضی از بیماران به صورت عمومی استفاده میشود و آنها را برای صحبت کردن تشویق و دلگرم میکند. گوش دادن به موسیقی راهی است برای بیان احساسات، سمبلها و تصورات بیمار و پلی است برای ابراز احساسات.
موسیقی و کودکان
تحریک حواس از طریق موسیقی، البته به صورت تفریحی میتواند به گسترش توانایی کودکان برای بیان احساسات، ارتباطات و گسترش حرکات منظم کمک کند. مدارک نشان میدهد که تواناییهای کلامی میتواند با تحریک هر دو نیمکره مغز گسترش یابد. موسیقی میتواند در کاهش استرس، اضطراب و درد در کودکان، همچون بزرگسالان مؤثر باشد. موسیقی درمانی در بیمارستانها برای کسانی که بیمار هستند
یا برای جراحی آماده میشوند یا در بخش مراقبت های پس از عمل هستند، بسیار سودمند است. کودکان میتوانند با تمرین موسیقی، اعتماد به نفس خود را بیشتر کنند. نوزادان خیلی بیشتر از بزرگسالان از موسیقی لذت میبرند. نوزادان نارسی که برایشان موسیقی پخش میشود، سریعتر از نوزادانی که در معرض موسیقی قرار نگرفتند، اضافهوزن پیدا میکنند و زودتر از بیمارستان مرخص میشوند.
موسیقی و احیا
بیمارانی که آسیبهای مغزی حاصل از ضربه، یا دیگر مشکلات عصبی و مغزی دارند، با موسیقی درمانی بهبود یافتهاند. تمرینات منطقی و مفید، تواناییهای بدن را به شکلی سودمندتر هدایت میکند. فرآیندهای ژنتیکی و مهارتهای زبانی با موسیقی، بهتر پرورش مییابند.
موسیقی و سالمندان
سالمندان بهطور کلی مستعد اضطراب، افسردگی و بیماریهای مختلف، مانند پارکینسون هستند، بهویژه کسانی که در کلینیکها به سر میبرند. زخمهای مزمن، سبب دردهایی میشوند که غیرعادی نیستند. موسیقی برای لذت بردن، آرامش بیشتر و تسکین درد، بهترین راه برای آنهاست و فرصتی است برای اجتماعی باقی ماندن سالمندان.
همچنان میتواند در بهبود کسانی که به بیماری آلزایمر مبتلا هستند، اثرهای چشمگیری داشته باشد، حتی بهطور موقت. موسیقی در کاهش هیجان که در نشانههای عمومی آلزایمر وجود دارد، مؤثر است. همچنین مطالعات نشان دادهاند سالمندانی که موسیقی مینوازند، از نظر جسمی و عاطفی نسبت به بقیه سالمندانی که هیچ ارتباطی با موسیقی ندارند، شادابترند.
موسیقی و بیماران عقبمانده ذهنی
موسیقی، میتواند برای بیماران ذهنی یا روحی وسیله مناسب و مؤثری باشد. اوتیسم، نوعی بینظمی است که بسیار مورد پژوهش و جستوجو قرار گرفته است. موسیقی درمانی بعضی از کودکان اوتیستیک را قادر ساخته است که با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و مهارتهای آموختن آنها را نیز گسترش داده است.
سوء استفادههای جسمی، شیزوفرنیا یا پارونیا و اختلالات شخصیتی، اضطراب، بهانهجویی، همگی مواردی هستند که موسیقی درمانی برای آنها سودمند است. در این گروه، مشارکت و تأثیرات اجتماعی بهوسیله موسیقی سرعت مییابد، واقعیت گرایی بهبود پیدا میکند و به بیماران کمک میشود تواناییهایشان را توسعه دهند، استرس را کمتر کنند و احساساتشان را انتقال دهند.
نتیجه گیری در مورد موسیقی درمانی
موسیقی قادر به تسریع روند بهبود بیماریهای روحی و روانی در انسانهاست. در ایالات متحده آمریکا در طی سالهای جنگ جهانی دوم برای نخستین بار از موسیقی درمانی به عنوان یک درمان رسمی در بیمارستانهای نظامی این کشور استفاده شد تا به سربازانی که در جریان این جنگ دچار نقص عضو و ناتوانی شده بودند کمک شود.
موسیقی، میتواند برای همه سودمند باشد، افزون بر اینکه میتوان آن را در درمان کسانی که بیماری و مشکلات جسمی، عاطفی یا اجتماعی دارند به کار برد، حتی افراد سالم نیز میتوانند از آن برای آرامش، کاهش استرس و بهبود روحیه، همراه تمرینهای ورزشی استفاده کنند.
واکنش مغز در برابر موسیقی، تغییراتی را در بدن ایجاد میکند. آهنگ میتواند بدن را به سوی الگوی تنفسی آرامتر و عمیقتر هدایت کند که همین امر سبب آرام شدن جسم میشود و تأثیر آرامبخشی دارد.ضربان قلب و فشار خون در برابر نوع موسیقیای که شنیده میشود، واکنش نشان میدهند. بلند یا کوتاه بودن صدا، بر سرعت ضربان قلب و سرعت محرکی که عصب شنوایی را تحریک میکند، تأثیر میگذارد.
سوالات مربوط به موسیقی درمانی یا موزیک تراپی
تاثیر موسیقی درمانی بر چه کسانی موثر است؟
همه افراد می توانند از موسیقی درمانی سود ببرند از نوزادان نارسی که در باید در دستگاه قرار گیرند تا سالمندان و بیماران ذهنی از فواید موسیقی درمانی می توانند استفاده کنند.
تحقیقات در مورد تاثیر موسیقی درمانی یا موزیک تراپی بر فیزیولوژی بدن؟
غده تالاموس محرکهای صوتی را به وسیله سیستم های عصبی دریافت و در کنار حافظه و تخیل به آنها پاسخ میدهد. غده هیپوفیز نیز که از غده تالاموس فرمان دریافت میکند به محرکهای صوتی موزون پاسخ میدهد، موجب بروز ترشحاتی میشود که نتیجه آن آزاد سازی ماده آرام بخش به نام آندروفین خواهد بود.
اصول موسیقی درمانی یا موزیک تراپی چیست؟
موسیقی درمانی عبارتست از موسیقی درمانی القاء آرامش روحی و روانی در جهت تسریع روند بهبود بیماریها می باشد.
در صورت هرگونه سوال می توانید با واحد پشتیبانی ما به صورت تلفنی و تلگرام ارتباط بگیرید.
واحد پشتیبانی و راه ارتباطی با مرکز تجسم خلاق
۰۲۱۸۸۳۰۲۵۲۳
۰۹۰۱۱۵۹۴۹۴۳
کانال تلگرام مجموعه تجسم خلاق